دندان عقل چیست ؟

دندان عقل از سری دندان های دائمی است که به عنوان آخرین دندان دائمی در فک انسان رشد می کند. دندان عقل به انگلیسی (Wisdom tooth) در سنین حدود 18 تا 25 سالگی در دهان نمایان می شوند. دندان های عقل معمولاً به دلیل برخی مشکلاتی که برای خود و دندان های دیگر ایجاد می کند معمولا توسط دکتر کشیده می شود.

دندان های عقل در پشت دندان های آسیاب در می آیند. دندان های عقل به طور معمولی 4 عدد است اما در بعضی افراد ممکن است 2 یا 3 عدد در فک آن رشد کند و حتی در برخی افراد نیز ممکن است اصلا دندان عقلی وجود نداشته باشد.

در برخی افراد نیز دندان های عقل بصورت کامل رشد نمیکنند و در زیر لثه ها می مانند به دندان عقلی که دیده نمی شود و به طور کامل رشد نمیکنند دندان عقل نهفته می گویند. دندان عقل نهفته به طور کامل رشد نمیکند و دندان های دیگر را تحت تاثیر قرار میدهد.

آیا حتما باید دندان عقل کشیده شود ؟

بطور کلی باید بگوییم که خیر اگر دندان عقل نهفته و نیمه نهفته نباشد و مشکل دیگری نداشته باشد، نیازی به کشیدن ندارد اما شما باید به بهداشت این دندان اهمیت خاصی قائل شوید زیرا پوسیدگی این دندان به دندان کناری آسیب وارد می کند.

دندان های دائمی هر فرد 23 عدد است که 4 عدد از این دندان ها که دندان عقل نامیده می شود، در پشت دندان های آسیاب و قوس دندانی رشد می کنند. این دندان ها از حدود سن 8 تا 10 در سالگی در فک شروع رشد کردن می کنند و تا سن حدودا 17 سالگی به رشد خود ادامه می دهند و معمولا در 18 تا 20 سالگی نمایان می شوند. اگر دندان عقل به درستی رشد کند، در سیستم جویدن موثر بوده و نیازی به کشیدن ندارد.

گاهی اوقات دندان عقل ، به جای صورت عمودی ، کمی صورت افقی در دهان رشد می کند و سبب آسیب به دندان آسیاب مجاور می شود . برای اطلاع از وضعیت دندان عقل خود بهتر است عکسبرداری انجام دهد و آن به دکتر خود نشان دهید.

عوارض دندان عقل

دندان عقل در حالت عادی، رشد مناسب و در جایگاه خودش هیچگونه عوارضی ندارد اما گاهی دندان عقل بصورت نهفته می باشد و کامل رشد نمیکند، یا گاهی به علت کوچک بودن استخوان فک و نبود جایگاه مناسب دندان عقل بصورت کج رشد می کند و به دندان های اطراف خود صدمه میزند که در این زمان لازم است که هرچه سریع تر جراحی و برداشته شود. در این صورت است که عوارض دندان عقل پدیدار می شوند عوارضی همچون:

 

1. عفونت
2. باعث ایجاد بیماری لثه
3. ممکن است در صورت رشد نادرست به دندان مجاور صدمه وارد کند .
4. ایجاد کیست لثه
5. درصورت رشد نادرست ممکن است باعث نامرتبی دندان ها می شود
6. دندان های عقل نهفته یا نیمه نهفته

دندان عقل در چه سنی رشد می کند ؟

در حالت عادی 4 عدد دندان عقل در فک رشد میکند. سن رشد دندان عقل حدودا از سن 8 تا 10 در سالگی در فک شروع رشد کردن می کنند و تا سن حدودا 17 سالگی به رشد خود ادامه می دهند و معمولا در 18 تا 20 سالگی نمایان می شوند. رشد دندان عقل بسیار کم و آهسته است بصورتی که گاهی در سنین بالاتر از 20 سالگی هم دیده نخواهند شد و اگر رشد دندان عقل در همین حالت متوقف شود به آن دندان عقل نهفته یا نیمه نهفته میگویند.

مراقبت‌های بعد از کشیدن دندان عقل

1. بعد از جراحی دندان عقل نباید آب دهان را بیرون بریزید یا به اصطلاحی تف کنید چون این‌کار باعث می‌شود لخته خونی که در حفره ایجاد شده را از دهان خارج کنید و خونریزی تشدید شود.

2. درصورتی که بعد از جراحی درد شدید دارید از کمپرس سرد استفاده کنید. یک کیسه‌ی یخ را روی پوست خود بگذارید تا درد تسکین یابد. همچنین می‌توانید از مسکن استفاده کنید. معمولا دندان‌پزشک یا جراح معالج این دارو را برای شما تجویز می‌کند اما اگر در این مورد توصیه ای به شما نکرد می‌توانید از داروهای بدون نسخه مثل استامینوفن استفاده کنید.

3. در ۲۴ ساعت اول استراحت کنید و زیاد در فعالیت نباشید و نوشیدنی‌های کافئین دار مثل قهوه، چای، نوشابه نخورید. حتی غذای گرم و سفت هم نباید بخورید و سعی کنید از چیزهای خنک مثل بستنی استفاده کنید و آب زیادی بنوشید.

4. بعد از ۲۴ ساعت می‌توانید مسواک بزنید ولی باز هم باید مواظب محل زخم باشید، چون هنوز دردناک است. طی این مدت برای آب نمک رقیق غرغره کنید.

5. درصورتی که روی محل زخم بخیه دارید در زمانی که پزشک برایتان تعیین کرده برای کشیدن بخیه‌ها نزد دندان‌پزشک بروید.

6. اگر چند روز بعد از جراحی محل دندان عقل هنوز خونریزی و درد و تورم دارد، یا به راحتی نمی‌توانید غذا را ببلعید، یا تب کردید حتما با دندان‌پزشک یا جراح  تماس بگیرید.